Rekonstrukcja więzadła krzyżowego tylnego (PCL)

Rekonstrukcja więzadła krzyżowego tylnego (PCL) polega na wprowadzeniu do stawu kolanowego przeszczepu więzadła i jego zamocowaniu w dwóch tunelach kostnych - udowym i piszczelowym - z zastosowaniem implantów mocujących przeszczep. W zabiegu tym uszkodzone więzadło zastępowane jest pojedynczym grubym pęczkiem ścięgnistym. Z wyboru w rekonstrukcji więzadła krzyżowego tylnego (PCL) jest zastosowanie ścięgien mięśni smukłego i półścięgnistego (wyjątkiem są uszkodzenia wielowięzadłowe). Uszkodzenia więzadła krzyżowego tylnego są zdecydowanie rzadsze niż więzadła krzyżowego przedniego. Zabiegi rekonstrukcyjne tego więzadła są zatem trudniejsze technicznie i wymagają dodatkowych portów (tylno-przyśrodkowego i tylno-bocznego). Podobnie jak w przypadku rekonstrukcji ACL artroskopowa technika zabiegu operacyjnego posiada zdecydowane zalety i korzyści w stosunku do zabiegu wykonywanego „na otwarto”:

• zapewnia dużą precyzję przeprowadzonego zabiegu operacyjnego
• nie wymaga stosowania unieruchomienia w opatrunku gipsowym
• rehabilitacja stawu kolanowego rozpoczyna się na drugi dzień po zabiegu
• prawie w każdym przypadku możliwe jest natychmiastowe częściowe obciążanie operowanej kończyny
• dobry wynik kosmetyczny - małe blizny
• krótki pobyt pooperacyjny

Etapy rekonstrukcji więzadła krzyżowego tylnego (PCL)

• artroskopowa ocena uszkodzenia więzadła oraz pozostałych struktur wewnątrzstawowych
• pobranie wybranych ścięgien do autoprzeszczepu
• wiercenie tuneli kostnych w kości piszczelowej i udowej w punktach anatomicznych
• przeprowadzenie przygotowanego przeszczepu przez tunele kostne
• stabilizacja przeszczepu w tunelach kostnych pod odpowiednim napięciem

Wybór i rodzaje przeszczepów

Ścięgna mięśni smukłego i półscięgnistego
Są obecnie najczęściej i rutynowo pobieranym przeszczepem biologicznym z tkanek własnych pacjenta. Przed implantacją przeszczepu w stawie, ścięgna zostają złożone celem uzyskania dużej wytrzymałości mechanicznej. Do stabilizacji przeszczepu ścięgnistego w kości służą specjalne śruby wykonane z tytanu lub materiału biowchłanialnego (który rozpuszcza się w organizmie do 2 lat) oraz inne systemy np. endobutton. Ponieważ przeszczep posiada dużą wytrzymałość mechaniczną na rozrywanie nie ma ograniczeń czasowych w rozpoczęciu rehabilitacji. Przeszczep ulega przebudowie po około roku od operacji i uzyskuje siłę porównywalną z siłą anatomicznie wyodrębnionego więzadła krzyżowego przedniego. 

Więzadło właściwe rzepki 
Przeszczep używany obecnie rzadko, w przypadku przeciwwskazań do wykorzystania innego rodzaju materiału biologicznego. Przeszczep ten uważany był za standard zastosowania przy rekonstrukcjach, ze względu na największą wytrzymałość mechaniczną na rozerwanie, budowę biologicznie najbardziej zbliżona do więzadła krzyżowego oraz możliwości mocowania do kości (kość do kości). Wadą przeszczepu z więzadła właściwego rzepki  jest  pojawiające się po przeszczepie osłabienie wytrzymałości pozostałej części ścięgna właściwego rzepki o około 30% oraz zaburzenie działania mięśnia czworogłowego uda i stawu rzepkowo-udowego. Ponadto istnieje ryzyko wystąpienia wczesnych i późnych powikłań - złamanie rzepki z powodu jej osłabienia przy wycinaniu bloczka kostnego, przerwanie pozostałej części ścięgna w miejscu pobrania, bólów w obrębie rzepki. Ponad to, pobranie przeszczepu wymaga rozległego dostępu, co daje gorszy efekt kosmetyczny. Przeszczep z więzadła właściwego rzepki przebudowany zostaje po około  roku i po tym czasie uzyskuje siłę normalnego więzadła krzyżowego.

 Ścięgno mięśnia czworogłowego uda 
Jest to przeszczep pobrany z centralnej 1/3 ścięgna mięśnia czworogłowego uda i bloczka kostnego bliższej części rzepki. Ta metoda, jest alternatywą dla uprzednio opisanej procedury. Głównym wskazaniem do zastosowania tego typu przeszczepu są rekonstrukcje więzadła krzyżowego przedniego u pacjentów z niewydolnością więzadła pobocznego przyśrodkowego oraz polecany jest w operacjach rewizyjnych, gdy zużyto już ścięgna mięśni półścięgnistego i smukłego lub więzadło właściwe rzepki.

Materiały sztuczne zastępujące materiał własny, biologiczny

Są to różnego rodzaju taśmy zastępujące własny materiał biologiczny pacjenta. Stosowane w przypadku operacji rewizyjnych z powodu zużycia ścięgien mięśni półścięgnistego i smukłego lub więzadła właściwego rzepki, u pacjentów z niewydolnością więzadła pobocznego przyśrodkowego lub w przypadku operacji pierwotnych celem uzyskania lepszego efektu kosmetycznego i skrócenia czasu procedury operacyjnej oraz rekonstrukcjach wielowięzadłowych (uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego, tylnego, poboczych) gdy zabraknie własnego materiału biologicznego do odtworzenia kilku więzadeł stawu kolanowego. Dotychczasowe badania kliniczne nie przekonują jednoznacznie o wyższości tych materiałów nad materiałami własnymi pacjenta i dlatego nie jest to postepowanie z wyboru.

Przed operacją zalecamy rehabilitację, aby poprawić siłę i masę mięśni oraz uzyskać pełny zakres ruchomości. Ma to znaczący wpływ na wyniki zabiegu rekonstrukcyjnego więzadeł stawu kolanowego.

Czas trwania zabiegu od 50 – 90 min

Dostęp operacyjny: przednio-przyśrodkowy i przednio-boczny oraz tylno-przyśrodkowy i tylno-boczny, cięcie skóry około 1 cm

Wymagany pobyt w AMC ART MEDICAL CENTER 2 – 3 dni